สมาร์ทฟาร์ม หรือ เกษตรอัจฉริยะ เป็นนวัตกรรมทางการเกษตรแบบใหม่ที่นำเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์รวมถึงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เข้ามาปรับใช้ในการทำงานเป็นการเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร ซึ่งสิ่งที่หลายๆฟาร์มต้องการก็คือ การลดต้นทุน เพิ่มผลผลิต ซึ่งเป็นการตอบโจทย์ของผู้ที่ไม่ต้องการความซับซ้อนวุ่นวายสามารถตั้งค่าการทำงานได้ด้วยตนเอง ยกตัวอย่างเช่นสวนผัก โอ้กะจู๋ จังหวัดเชียงใหม่ กระบวนการผลิตทุกขั้นตอนจะปราศจากสารเคมีทุกอย่าง ปัจจัยการผลิตที่ใช้ส่วนใหญ่มาจากธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นปุ๋ยอินทรีย์ น้ำหมักชีวภาพต่างๆ
คุณสมบัติพื้นฐานของ Smart farm มี 6 ประการ คือ
- มีความรู้ในเรื่องที่ตนเองทำอยู่ และสามารถถ่ายทอดเทคโนโลยีทางการเกษตร หรือให้คำแนะนำกับผู้อื่นที่สนใจได้
- สามารถเข้าถึงแหล่งข้อมูลจากเจ้าหน้าที่ของรัฐ และผ่านระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารอื่นๆ เช่น Internet, Mobile smart phone เป็นต้น
- มีความสามารถในการบริหารจัดการด้านการผลิต ด้านแรงงาน และการลงทุน เชื่อมโยงกับการตลาดเพื่อขายผลผลิตได้
- มีความตระหนักถึงคุณภาพของสินค้าและความปลอดภัยของผู้บริโภค
- มีความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมมีกระบวนการผลิตที่ไม่ก่อให้เกิดมลภาวะและไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม (Green economy)
- มีความภูมิใจในความเป็นเกษตรกร มุ่งมั่นในการประกอบอาชีพเกษตร มีความสุขและพึงพอใจในการประกอบอาชีพการเกษตร
ได้อะไรจากการทำสมาร์ทฟาร์ม
ข้อมูลจากสถานีตรวจวัดอากาศ ตามจุดที่อยู่ภายในไร่จะถูกรวบรวมและส่งข้อมูล มายังคอมพิวเตอร์ในบ้านของเจ้าของไร่ สามารถติดตามข้อมูลแบบเรียลไทม์ทั้งจากโปรแกรมบนคอมพิวเตอร์หรือดูข้อมูลบนอินเตอร์เน็ตผ่านทางเว็บไซต์ก็สามารถทำได้ ทำให้เจ้าของไร่สามารถดูแลและจัดการไร่ของตัวเองได้ตลอดเวลา ไม่ว่าจะอยู่ที่ใด ไม่ว่าจะเป็นการใช้คอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต หรือ สมาร์ทโฟน
– เกษตรกรได้มีการพัฒนาองค์ความรู้ผ่านแนวคิดใหม่ๆ
– เพิ่มคุณภาพมาตรฐานการผลิตและมาตรฐานสินค้า
– เกษตรกรส่วนใหญ่ที่เข้าโครงการมักจะก้าวผ่านความยากจนและหลายคนเริ่มขยายพื้นที่เพาะปลูก
– ช่วยลดต้นทุนในเรื่องของค่าใช้จ่ายและเวลาของบุคคลากรในงานจิปาถะ
– ทำให้การจัดสรรตารางงานภายในฟาร์มเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพมาขึ้น
– มีระบบที่ความตรงต่อเวลา ไม่ต้องกังวลเรื่องความล่าช้า
– สามารถติดตามสภาพแวดล้อมและปรับให้อยู่ในสภาวะที่เหมาะสมสำหรับผลผลิตได้
– สั่งงานจากหน้าจอสมาร์ทโฟนได้ทันที
– มีความเที่ยงตรง แม่นยำสูง
ดังแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช “เศรษฐกิจของเราขึ้นอยู่กับการเกษตรกรแต่ไรแต่ไรแล้ว รายได้ของประเทศที่ได้มาจากการสร้างความเจริญด้านต่าง ๆ เป็นรายได้จากการเกษตรเป็นส่วนใหญ่ จึงอาจกล่าวได้ว่า ความเจริญของประเทศต้องอาศัยความเจริญของการเกษตรเป็นสำคัญ และงานทุก ๆ ฝ่ายจะดำเนินก้าวหน้าไปได้ก็เพราะการเกษตรของเราเจริญ” (พระบรมราโชวาท ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตร และอนุปริญญาบัตร ณ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ๓ กรกฎาคม ๒๕๐๗)
http://www.sptn.dss.go.th/otopinfo/index.php/2014-10-09-08-12-02/article-1/103-2016-11-28-08-12-01