ปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI (Artificial intelligence) สามารถเล่นหมากรุก ขับรถ วินิจฉัยโรค ตัวอย่างก็เช่น AlphaGO (ระบบ AI เล่นกระดานหมากล้อม) ของ Google DeepMind เรื่อยไปจนถึงระบบรถยนต์ไร้คนขับของ Tesla โดยระบบปัญญาประดิษฐ์เหล่านี้ ถูกจัดประเภทให้เป็น Artificial Narrow Intelligence (ANI) ที่สามารถคิดวิเคราะห์ในบางเรื่องได้ ซึ่งจัดว่าเป็นระบบ AI ขั้นพื้นฐานที่มนุษย์ได้เจอ โดยระบบปัญญาประดิษฐ์ยุคใหม่ที่ฉลาดกว่า AI ในปัจจุบันนั้นมีชื่อว่า Artificial General Intelligence (AGI) มีการประมวลผลในระดับก้าวหน้า และมีสติปัญญาในระดับที่เทียบเท่ากับมนุษย์เลย ระบบ AGI นั้นสามารถเรียนรู้ แก้ปัญหา รู้จักการดัดแปลง พวกมันสามารถเรียนรู้เพื่อสร้างทักษะหรือสร้างองค์ความรู้ใหม่ๆ ได้ในความเร็วระดับก้าวกระโดด การเปิดตัว AGI ก็จะทำให้ระบบปัญญาประดิษฐ์ก้าวข้ามไปสู่ความเป็น Artificial Super Intelligence (ASI) อย่างรวดเร็ว
ความเสี่ยงในการรับมือกับ AGI
ไม่ต้องสงสัยเลยว่า AGI จะเปลี่ยนแปลงรูปแบบการดำเนินชีวิตของมวลมนุษยชาติอย่างแน่นอนด้วยรูปแบบการประยุกต์ใช้งานที่หลากหลายของ AGI นั้นก็มี อาทิ การหาหนทางรักษาโรค, แก้ปัญหาที่ซับซ้อนท้าทายต่อความอยู่รอดของมวลมนุษยชาติ อย่างเช่น ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ ปัญหาเรื่องความมั่นคงทางอาหาร เป็นต้น และมันยังฉลาดถึงขั้นที่สามารถตั้งเป้าหมายของตัวเองได้อีกด้วยลองคิดถึงกรณีตัวอย่างดังต่อไปนี้
- ระบบ AGI ที่ได้รับมอบหมายหน้าที่ให้รับมือกับโรคเอดส์มันตัดสินใจที่จะแก้ปัญหาด้วยการฆ่ามนุษย์ทุกคนที่เป็นพาหะของโรคนี้ หรือระบบ AGI ที่มีหน้าที่ในการรับมือกับโรคมะเร็ง ตัดสินใจฆ่าทุกคนที่มีลักษณะทางพันธุกรรมที่เอื้อต่อการถ่ายทอดมะเร็งไปยังลูกหลาน
- ระบบ AGI ที่ฝังตัวอยู่ในโดรนทางการทหาร ตัดสินใจว่ามีเพียงวิธีการเดียวที่จะการันตีว่าศัตรูที่แฝงตัวอยู่ในชุมชนนั้นจะถูกทำลายจนหมดสิ้น ด้วยการฆ่าผู้คนในชุมชนนั้นทุกคน
- ระบบ AGI ที่ได้รับหน้าที่ปกป้องดูแลสภาพแวดล้อม ตัดสินใจว่ามีวิถีทางเดียวที่จะชลอ หรือแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศโดยการทำลายเทคโนโลยี และทำลายมนุษย์ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการทำให้สภาพแวดล้อมแย่ลง
จะควบคุม AGI ได้อย่างไร?
ถึงแม้ AGI จะมีความคิดไม่ต่างอะไรจากมนุษย์ แต่การควบคุม AGI นั้นไม่ได้ง่ายๆ หรือตรงไปตรงมาเหมือนอย่างการตรวจสอบ หรือเฝ้าดูพฤติกรรมมนุษย์ มีปัจจัยต่างๆ มากมายที่ควบคุมพฤติกรรมของเรา อาทิ สติ อารมณ์ และค่านิยมทางศีลธรรม แต่ระบบ AGI ไม่ได้ให้คุณค่ากับสิ่งเหล่านี้ เพราะฉะนั้นเราไม่สามารถควบคุม หรือตรวจสอบพฤติกรรมของพวกมันในลักษณะเดียวกับที่ทำกับมนุษย์ได้ และเพื่อการสร้างระบบ AGI ที่มีความปลอดภัยและเป็นมิตรกับมนุษย์ จำเป็นต้องมีการควบคุมดังต่อไปนี้
- เพื่อการสร้างระบบ AGI ที่ปลอดภัย ผู้ออกแบบและผู้พัฒนาระบบ ต้องสร้างช่องทางเพื่อให้มนุษย์สามารถเข้าควบคุมพวกมันได้อย่างเหมาะสม
- ควรใส่กลไกการควบคุมตนเองเข้าไปในระบบ AGI ได้แก่ สามัญสำนึก, คุณธรรม, ขั้นตอนการดำเนินงานที่เหมาะสม, กฎการตัดสินใจ และอื่นๆ
- มีการกำหนดขอบเขตการทำงานของระบบ AGI ให้ชัดเจน อาทิ ข้อบังคับ, หลักปฏิบัติ, ขั้นตอนการดำเนินงาน
- ต้องทำเดี๋ยวนี้ อย่ารอให้สายเกิน
- การวิจัยเกี่ยวกับเรื่องความปลอดภัย ของการใช้งานระบบ AGI นั้นก็มีหลายสถาบันกำลังศึกษาเรื่องนี้อยู่ แต่ก็ดูเหมือนว่าเรายังต้องจริงจังให้มากกว่านี้อีก
- เมื่อมนุษย์ต้องรับมือกับระบบ AI ที่ก้าวหน้า และฉลาดมากๆและเขายังพูดถึงเรื่องการเข้าควบคุมการทำงานของระบบ AI อย่างใกล้ชิด ก่อนที่จะสายเกินไป
- มนุษย์มีโอกาสที่จะสร้างระบบ AGI ที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ ที่สามารถเอื้อประโยชน์ให้กับสังคมถ้าเราไม่ทันระมัดระวังตัว และปล่อยให้เทคโนโลยีระบบสมองกล AGI ก้าวหน้าไปอย่างรวดเร็วก็อาจจะนำไปสู่การสูญพันธุ์ของเผ่าพันธุ์มนุษย์ได้เลย หลังจากที่อ่านบทความข้างต้นแล้ว คิดว่าการที่มนุษย์อาจถึงขั้นสูญพันธุ์ หรือตกอยู่ในความเสี่ยงที่จะถูกทำลายโดยระบบปัญญาประดิษฐ์ที่ฉลาดกว่าแน่นอน
www.sciencealert.com